Rekod bahasa Malayalam tertulis yang terawal ialah inskripsi Vazhappalli (k.k. 830 Masihi). Kesusasteraannya yang awal terdiri daripada tiga jenis karangan:

• Lagu-lagu klasik yang dikenali sebagai /Pattu/ daripada tradisi bahasa Tamil
• /Manipravalam/ daripada tradisi bahasa Sanskrit, yang membenarkan penggabungan bahasa Sanskrit dengan bahasa Malayalam
• Lagu rakyat yang kaya dengan unsur-unsur asli.

Puisi bahasa Malayalam pada lewat abad ke-20 menunjukkan berbagai-bagai tahap penggabungan antara ketiga-tiga unsur yang berbeza ini. Contoh yang tertua untuk /Pattu/ dan Manipravalam adalah masing-masing /ramacharitam/ dan /vaishikatantram/. Kedua-dua ini berasal dari abad ke-12.

Karya prosa terawal yang masih wujud ialah sebuah ulasan mengenai karya /Arthasastra/ yang dikarang oleh Chanakya. Ulasan itu ditulis oleh Bhashakautaliyam dalam bahasa Malayalam yang mudah pada abad ke-12. Karya Adhyathmaramayanam yang ditulis oleh Thunchaththu Ramanujan Ezhuthachan merupakan salah satu karya yang terpenting dalam kesusasteraan bahasa Malayalam. Prosa bahasa Malayalam dari zaman-zaman yang berbeza menampilkan tahap-tahap pengaruh yang berbeza daripada berbagai-bagai bahasa seperti bahasa Tamil, Sanskrit, Prakrit, Pali, Yahudi, Hindi, Urdu, Arab, Parsi, Syriak, Portugal, Belanda, Perancis dan Inggeris. Kesusasteraan moden bahasa Malayalam adalah kaya dengan puisi, fiksyen, drama, biografi dan kritikan kesusasteraan.